Het onrustige atoom van een kopje

De essentie is dat een goede roman tijd en wereld altijd weet in te koken tot het persoonlijke. Ze hoeven niet geëxpliciteerd te worden, de lezer moet ze wel voelen trillen in verhaal en personage. Het gebeurde heeft bij voorkeur de dichtheid van een atoom. Of waarom proza op z’n best ook altijd ‘poëzie’ is. Ga maar na hoeveel wereld er in een verhaal van Raymond Carver, Lydia Davis of George Saunders zit.

Zat er wel genoeg wereld in uw Ungeduld des Herzens? Mocht het ooit geknaagd hebben, meneer Zweig: het was niet nodig. In uw exploratie van die ene ziel staat op elke pagina minstens een zin met een hoog existentieel soortelijk gewicht. ‘Moed is vaak niet meer dan omgekeerde zwakte’, bijvoorbeeld. Of het nu 1914, 1939 of 2016 was en is: u nam feilloos de pols van de tijd.

Uit ‘Briefgeheim’ 18 maart 2016 | Filip Rogiers –

Samen met zijn tweede vrouw koos Stefan Zweig op 22 februari 1942 ervoor om vrijwillig een einde te maken aan hun leven.


+++

Ik kijk naar het lege kopje aan de rand
van de ronde tafel.
Zonder rustpunt. Of breekpunt.

En zie de spanning in het magnetische veld
ontstaan vanuit de middelpuntvliedende kracht.
Binnen het perpetuum mobile van de cirkel.

En ik voel het verlangen van dat kopje
naar de afgebakende graad
van een vierkant. Of rechthoek.

En de daaruit voortvloeiende lijn.

Breedte en hoogte.
Lengte en leegte.
Diepte en vlakte.

De hunker om tot rust te komen.
Als een herinnering.
Binnen het getemde gemis

van de tijd.

PS.
Als ik al lijd onder de aanblik
van een kopje alleen
op de ronde marmeren tafel

hoe zal ik dan het wereldleed dragen …

Het geschenk

.

Roger Scruton – Overleden: 12 januari 2020

‘Roger overleed begin vorig jaar aan kanker. Toen het duidelijk werd dat hij niet meer ging genezen, probeerde ik te denken: wat een geschenk dat we tien jaar bevriend mochten zijn. De pijn die ik voel, betekent dat er echt iets moois was. We maken ons zorgen om mensen omdat we ze liefhebben, we hebben verdriet omdat er schoonheid gedeeld is. Zijn dood is nog steeds een open wonde, maar voor het genot van de vriendschap neem ik de pijn er nu wel bij. Zelfs op de donkerste momenten is het zo: er is altijd iets om dankbaar voor te zijn.’

DS Magazine – Foto Copyright Alexia Leysen

Uit DS Magazine – Alicja Gescinska (39), filosofe en schrijfster – 16 januari 2021

tot de schilder je loslaat

.

een verlangen naar ontroostbaarheid

4 apr. 2020

Egon Schiele –  ‘Zittende vrouw met opgetrokken linkerbeen’ (1917)

Ik wilde meer en anders, van alles gulzig proeven. Tegelijk voelde ik me schuldig en ondankbaar. Ook dat is melancholie: jezelf dingen kwalijk nemen, vinden dat je iets niet goed hebt aangepakt, en dat vervagende verleden idealiseren.’

‘Schiele incarneert die tegenstelling tussen schoonheid en pijn heel mooi. Hij provoceert, maar niet gratuit. Hij schilderde dit portret in 1917, in oorlogstijd. Hij kreeg tegenwind, maar hield vol, bleef de burgerlijke moraal een geweten schoppen. Dat is ontzettend belangrijk. Ook nu.’

Uit: De Standaard – 4 april 2020 – Chokri Ben Chikha

.                                                                            – –oOo– –

Mijn woorden worden penselen.
Willen je vervolledigen.
Maar ik zie je graag

onaf

zodat je kunt
worden
wie je bent

ik laat je

niet achter
maar wacht
nog elke dag

tot de schilder je loslaat.

PS.
De schoonheid van de onvolmaaktheid.
En de pijn van het verlangen om perfect te zijn.

Enkel zij die steriel tevreden zijn.
Met zichzelf.
Zijn reddeloos verloren.

PS. 2021
Aarzeling. Is het kader.
Twijfel. Mijn blik.

Zij overwint. De tijd en de schilder.

. – –oOo– –

“Dus, zolang het nog kan wil ik u best laten meekijken. Naar één van die duizend-en-een beelden en voorbeelden in mijn (on)fatsoenlijk hoofd. Waar ik nu al decennialang geniet van mijn eigen blik.
En tong. En taal. En verbeelding.
…
Veel ruimer kan de spreidstand in mijn hoofd niet worden.
Tussen lust en onlust. Tussen zien en ontzien. Tussen kijken en ontwijken.”

Uit: Tuimelingen – Bernard Dewulf – pag. 125

Mijn onzekere tuin

.

Foto Huis van Alijn

Om het te zeggen met Voltaire: “Il faut cultiver son jardin”. Is je tuin klein, zorg dan tenminste dat het jouw mooiste tuin is. En werk erin, snoei, verwijder de oude takken. Vooral de takken die het uitzicht beletten, de takken van vroeger.
Onze vriend Dylan: “I was so much older then, I’m younger than that now”. Het leven is ballast verliezen. Dingen afleren. Jezelf bevrijden door zekerheden overboord te gooien.

Uit: De Standaard der Letteren – 16 januari 2021 – Interview – ‘Je moet de wereld niet willen hervormen’ – Vroeger weer tot leven wekken, dat ziet Lieven Tavernier als zijn taak.



+++



Mijn tuin is klein. En zeker niet de mooiste.
Integendeel.
Volgens de Wetten en de Profeten van de Groene Bijbel,
is hij een schismatieker.
Zeker weten. Volgens de buren ook, wellicht.

“Je zekerheden overboord gooien.“

Ach, dichterlijke taal. Uitspraak van iemand
die de Twijfel niet kent. Vermoed ik.
O, mijn God, wat moet ik harken
om wat vaste grond onder mijn onzekerheden te verzamelen.

Ik verberg me achter hagen en struiken.

Die van vergissen en vergeten. Van onmacht.
Het verliezen en het afleren.
Elke dag iets meer.
En dus tracht ik te bewaren wat er overblijft. Met uitzicht op morgen.

Dàt is mijn adagium. Dat ik tracht te cultiveren.





PS.
Was het ooit anders?
Wat nieuw is, is goed. Wat oud is, moet veranderen.

Zelf ben ik een suppoost. A ‘loving guardian’.
Ik bewaar wat mij lief is.

Stukjes schoonheid. Een caleidoscoop aan herinneringen.
Die van de ochtend. En de avond.
En wat ik tussenin vind aan waarde.

Hier zijn dat woorden. Ik bewaar ze. Een verzamelaar van het onaanraakbare.

Straks als de sneeuw valt

Let Me Try Again (w/lyrics) ~ Mr. Frank SinatraCredit for the Sunset footage to: ‘Real Time Sunset’ CC-BY NatureClip, 2012 • https://youtu.be/zZaje_dNatU Channel • http://youtube.com/natureclipwww.youtube.com

Nu waren twijfel en imperfectie het hoogste goed geworden. Zijn dochter had het zelfs op een van haar oversized T-shirts staan: imperfect is the new perfect. En daar had je er weer één op Facebook die zich o zo goed herkende in dat citaat van Beckett en het dan ook maar meteen uitriep tot na te streven levensmotto: ‘Try again. Fail again. Fail better’. Het bleef verdomme wel falen. En elkaar maar liken en bewieroken, om zelf gezien en bevestigd te worden. En als ze niet aan het koketteren waren met hun onkunde en onzekerheden of aan het hengelen naar aandacht, dan verkochten ze herkauwde, lauwe meningen als hun eigen diepe inzichten en veroordeelden ze anderen omdat ze zichzelf moreel superieur waanden. Niks dan afkeer voelde hij voor hen en vervolgens voor zichzelf, omdat ook hij veroordeelde en zichzelf beter achtte.

Uit: De Standaard der Letteren – Vicky Vanhoutte – 16 januari 2021



°°°



You learn from every lonely day

Straks als de vlokken vallen
zoals herinneringen
uit mijn kindertijd

zal ik tot je bidden: please, let me try again

de woorden op het bord
aap, noot en mies
hoe schrijf ik ze weer op

schoon tussen de lijnen van mijn late dagen

waar is haar rode blos
toen ik mijn liefde
voor haar voorlas

nooit werd ik nog zo eenzaam

als toen ik mij verstopte
iene miene meutte
en zij een ander vond.





PS.
Straks word ik weer dat jongetje.
Kleiner dan een sneeuwman.
En vader weer een oude man, die jong zou sterven.

Straks… valt er sneeuw,
en ook weemoedigheid, die niemand kan verklaren,
en die des avonds komt, wanneer men slapen gaat.

Maar ook wel eerder
wanneer er op het gras
een sneeuwman heel alleen ondraaglijk snel begint te smelten.

De precisie van poëzie

 
Alsof


Er moet een huis zijn op het einde van de weg,
het moet om dit gewicht te kunnen verder dragen.
Volgens de wetenschap is er alleen een vlek,
een blinde vlek, de grootte van een tafellaken,

maar wetenschap bekijkt de dingen nooit zo fijn
als poëzie, die steunt op ruimere archieven.

...

Uit 'Toegedekt met een liedje' - pag. 79 - Charles Ducal




.                                                       °°°



De vibratie van een beukenblad.
Natuurkundig bewogen.
Op de algoritmen van de wind.
En hoorbaar in een alfabet.

Verloren in mijn onbeschaamde tuin.

De kleur van een klaproos.
Het oude palet
van een berm.
En de twijfel van tulpen.

Op mijn keukentafel.

Zo notuleer ik
als een notarisklerk.
Het geduld van woorden.
Tussen het ambachtelijk wit.

Waar ik wil wonen.

2012



+++



PS. 2021
Scripta manent.
Ergens zijn deze woorden ondergedoken.
Toegedekt met vergeten tijd.

Als ik ze niet opgraaf
dan zijn ze verloren.
Zonder mijn ogen en oren.

Hebben ze niet bestaan.

De fragiele zwaartekracht van vlinders

.

Foto – Groen van bij ons – internet

‘Float like a butterfly, sting like a bee.’
Muhammad Ali

Maar het heeft wel een tijd geduurd voor ik ten volle begreep wat ze precies betekende, die lichtvoetigheid.
En dat is niet weinig.
Ze heeft me geconfronteerd met mijn eigen aangeboren zwaarte. Ik ben noch vlinder noch bij, al kan ik ze af en toe wel nadoen.

Uit: Tuimelingen – Bernard Dewulf – pag. 112


+++



Elle

zij is een libelle, een geleedpotige
die de zwaartekracht tart
op hoge hakken

en de ontvlambaarheid van het mépris
genesteld in rechtschapen dames
of van de twinkeling in hondstrouwe ogen

van afgeschreven mannen
en de weerspiegeling van hun sluimerend verlangen
in lichtzinnige vitrines

zij dartelt over de ethiek van povere passanten
zonder de lichtvoetigheid van verzen
of motoriek van metaforen

zij die koorddansen op de balansen
van hausse en baisse
de grafieken van hun wispelturige warmte

en het dedain van hun gewicht aan woorden.






PS.
Ik ben eerder barok dan lichtvoetig.
Hoezeer ik ook het wit opklop.
Tussen de regels.

Mijn woorden haperen meer dan ze dansen.
Onder de zuigkracht.
Van mijn onvermogen. En imitatie.

Terwijl ik je liever ‘een suggestiefje’ had aangeboden.

Stiltegebied

.

“Ik word stiller van de geschilderde dan van de echte natuur. … Of het nu een naakt van Ingres, de flesjes van Morandi, een portret van Vermeer of een landschap van Patinir betreft -om voor de vuist weg maar wat te noemen-, telkens weer heb ik in die schilderijen een stilte gezien die ik nergens anders hoor.”

Uit: De stolpstilte – pagina 100 – Tuimelingen – Bernard Dewulf

+++

…
dit meldt het uur u,
nu gaat het beginnen, nu
verdwijnt de onzekerheid
van de mij gegunde tijd, nu is het voor alles te laat.
De stilte die dan ontstaat
is een stilte, niet slechts naar de vorm
een stilte voor de storm,
maar een stilte van het soort
waar dingen in worden gehoord
die nog nimmer het oor vernam. Zo ook hier.
…

Uit: Het uur U – Martinus Nijhoff

Foto internet – fotograaf mij onbekend

Stiltegebied

Dit is het uur,
zegt de tijd, dat ik u gun,
haar stilte als een zacht lawijt

dat aan de haak hangt

u kan ze bevrijden
uit haar stomheid
tot een tomeloze storm

ruk haar van de muur

maar ik word onzeker, weerleg ik hem,
zal ik niet kapseizen
onder haar verpletterende golven

van onverschilligheid

geef mij haar gemis,
bid ik tot de tijd
dan laat ik het zakken als een anker

in mijn oeverloos verlangen. En wordt ze een schreeuw van eeuwigheid.




PS.
Ik weet niet hoe jij kijkt.
En wat jij ziet. Of hoort.
Bij dit naakt.

Mij lijkt het een stilleven.
Geen geur van geilheid te zien.
Ik ontwaar onmetelijke schoonheid.

De contouren van troost.
Aktes van geloof, hoop en liefde.
En dan hoor ik, ongewild, Paul van Ostaijen:

Ik wil bloot zijn  
en beginnen

De dichter verscheurt mijn stilte.

Zo klein is het onvergetelijke…

.

Hier 2

Er is niet veel nodig om te wonen.
Iemand die ‘hier’ zegt tegen het onmetelijke.  

En een medaillon op de schouw,
een pasfotootje. Zo klein
is het onvergetelijke.

Uit : Enkelvoud – Herman de Coninck



+++


Ecrire pour exister


Hier
is een bos tulpen
op tafel

een zetel

die wacht
op mij
en een boek

samen schrijven we een leven.


+++



Dagboek

Mijn leven is haast
onbestaand en onbewoond.

Mijn dagboek vertelt
jou niets.

Geen resumé
geen exposé.

Ik schep.
Wat er niet was.

Het onvergetelijke.

Het weerzien van het licht

De tulpen worden wakker

Hij zag de lichtheid van haar borsten en de donkerte van haar geslacht. Hij zette haar zo vaak naakt op haar verheven hakken onder haar belachelijk platte kont. Hij zag terzelfder tijd het banale van haar gebaren en het sublieme van haar bewegingen.

En altijd en overal was er één soevereine bemoeial: het licht.

Uit: Tuimelingen – Het weerzien van het licht – pag. 89 – Bernard Dewulf over Pierre Bonnard



+++





Ssstt…
haar borsten slapen nog.
Tussen de tulpen.

Ze wiegen mij wakker.
En kussen het licht.
Dat langs de lakens sluipt.

De ochtend
slaat zijn armen open.
Hij vraagt mij ten dans.

Wij walsen in het weerzien van het licht.







PS.
De wals wordt trager.
De jaren trappen op mijn tenen.
Eén twee drie… Quick Quick Slow

Wij (ver)dragen elkander doorheen de dag.